Το "Πανόραμα" αποτελεί κεντρική δραστηριότητα του ΙΑΑΚ από το 2002. Πρόκειται για τη δημιουργία, συντήρηση και διαρκή αναβάθμιση μιας ερευνητικής υποδομής που επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση του περιεχομένου των Απογραφών Πληθυσμού του 1991 και του 2001. Η αξιοποίηση αυτή αναφέρεται στη δυνατότητα συσχέτισης μεταξύ όλων των μεταβλητών που περιλαμβάνουν οι Απογραφές, ακόμη και στο αναλυτικότερο επίπεδο κατηγοριοποίησης της καθεμιάς, καθώς και στη δυνατότητα διεξαγωγής γεωγραφικών αναλύσεων ακόμη και σε επίπεδο Απογραφικού Τομέα, δηλαδή σε επίπεδο μικρών χωρικών ενοτήτων που περιλαμβάνουν λίγα οικοδομικά τετράγωνα και πληθυσμό που συνήθως δεν ξεπερνά τους 1.000 κατοίκους.
Το "Πανόραμα" συναποτελείται από δύο αλληλένδετες εφαρμογές. Η πρώτη (Πανόραμα 1991-2001) είναι μια εφαρμογή βάσης δεδομένων με την οποία ο/η χρήστης μπορεί να ανιχνεύσει, επιλέξει, συσχετίσει, πινακοποιήσει και να εξάγει για περαιτέρω επεξεργασία με άλλες εφαρμογές (στατιστικής ανάλυσης κλπ) τα δεδομένα των Απογραφών που τον/την ενδιαφέρουν. Η δεύτερη ("Χαρτοθήκη") είναι εφαρμογή χαρτογραφίας, η οποία τροφοδοτείται με δεδομένα του "Πανοράματος" και παράγει χάρτες σε επίπεδο Καποδιστριακών Δήμων ή Νομών για το σύνολο της χώρας, ενώ για το Νομό Αττικής η χαρτογράφηση μπορεί να γίνει και σε επίπεδο Απογραφικού Τομέα.
![]() ΠΑΝΟΡΑΜΑ: Αρχική σελίδα εφαρμογής |
![]() ΧΑΡΤΟΘΗΚΗ: Αλβανοί μετανάστες στην Αττική (χάρτης εργασίας) |
Η χρήση των εφαρμογών αυτών έχει γίνει προσπάθεια να είναι απλή και διαισθητική, ακόμη και για εκείνους που δεν έχουν καμία προηγούμενη εξοικείωση με τη λογική τους. Η λογική αυτή και τα απαραίτητα πρακτικά βήματα για τη χρήση των δύο εφαρμογών περιγράφονται σε Εγχειρίδιο Χρήσης
Η Χαρτογραφική εφαρμογή είναι διαθέσιμη εδώ |
Ο σύντομος οδηγός εγκατάστασης και πρώτες οδηγίες χρήσης είναι διαθέσιμα εδώ |
Η υποδομή αυτή αναπτύχθηκε πρώτα απʼόλα χάρη στη συστηματική συνεργασία με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΣΥΕ), χωρίς τα δεδομένα της οποίας το όλο εγχείρημα θα ήταν αδύνατο. Χρηματοδοτήθηκε, κατά την περίοδο 2002-2005, από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα του ΥΠΑΝ ως Υποπρόγραμμα-1 του ευρύτερου προγράμματος του ΕΚΚΕ "Κόμβος δευτερογενούς επεξεργασίας κοινωνικών δεδομένων". Στη συνέχεια συντηρήθηκε με πόρους από άλλα προγράμματα του Ινστιτούτου, ενώ η ανάπτυξη της χαρτογραφικής εφαρμογής ("Χαρτοθήκηʼ) χρηματοδοτήθηκε κυρίως από πρόγραμμα του ΥΠΕΠΘ ("ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ-ΙΙ") και μέσω του, συνεργαζόμενου με το ΙΑΑΚ, Εργαστηρίου Χωρικής Ανάλυσης και GIS του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Το "Πανόραμα" αναπτύχθηκε με την πολύτιμη συνδρομή των προγραμματιστών Αννίβα Οικονόμου και Μιχάλη Μπούρμπου, ενώ η "Χαρτοθήκη" με τη συνδρομή των Σταύρου Συρίγου και Στέλιου Τσομπάνογλου, Μηχανικών Χωροταξίας και συνεργατών του Εργαστηρίου Χωρικής Ανάλυσης και GIS του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η υποδομή λειτουργεί πειραματικά στο ΙΑΑΚ από το 2005 και έχει διευκολύνει σημαντικά πολλούς ερευνητές από διάφορα ιδρύματα της χώρας στην τεκμηρίωση της δουλειάς τους καθώς και πολλούς υποψήφιους διδάκτορες σε διάφορα ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια. Σύντομα θα λειτουργήσει και στο χώρο της ΕΣΥΕ. Έχει, επίσης, παρουσιαστεί σε Τμήματα με συναφές αντικείμενο (Γεωγραφίας, Κοινωνιολογίας, Πολιτικής Επιστήμης, Χωροταξίας, Αρχιτεκτονικής) στα περισσότερα ΑΕΙ της χώρας δημιουργώντας πολλές προοπτικές συνεργασίας.
Στόχος του ΙΑΑΚ για το μέλλον της υποδομής αυτής είναι η επίτευξη μιας διευρυμένης συνεργασίας η οποία εκτός της ΕΣΥΕ να περιλαμβάνει και ορισμένα πανεπιστημιακά τμήματα με συναφές αντικείμενο με προοπτική την μελλοντική ενσωμάτωση των νέων Απογραφών Πληθυσμού, τη συμπλήρωση των δεδομένων με εκείνα των Απογραφών Κτηρίων, την επέκταση της δυνατότητας γεωγραφικής ανάλυσης σε επίπεδο Απογραφικου Τομέα για όλους τους Νομούς με πόλεις άνω των 50.000 κατοίκων, την επεξεργασία και προσθήκη νέων σύνθετων μεταβλητών και δεικτών και, εν τέλει, τη διεύρυνση του αριθμού απαιτητικών χρηστών του "Πανοράματος".
![]() ΠΑΝΟΡΑΜΑ: Εντοπισμός όσων εισρέουν καθημερινά στο Δήμο Αμαρουσίου για εργασία και των Δήμων από τους οποίους προέρχονται. |
![]() ΧΑΡΤΟΘΗΚΗ: Κοινωνική τυπολογία περιοχών κατοικίας στην Αττική βάσει δεδομένων του ‘Πανοράματος’ (τελικό προϊόν). |